Sau đó, mối quan hệ sẽ dao động trong một thời gian, vài tháng hay vài năm, giữa hai thái cực “yêu” và “ghét”, và nó đem lại cho bạn nhiều khoái lạc cũng như nhiều khổ đau. Gặp phải trường hợp này, bạn hãy quan sát sự phản kháng bên trong bản thân mình. Tình hình này được gọi là nằm mộng tỉnh táo (lucid deaming), có thể thú vị và hấp dẫn, nhưng nó vẫn không giải thoát bạn được.
Tâm trí của bạn là một phương tiện, một công cụ. Trên thực tế, tình trạng sâu lắng này không hề có chỗ tận cùng. Trong chừng mực nào đó, tập sách này trình bày phần cốt yếu công việc tôi đã làm trong suốt 10 năm qua với những cá nhân và các nhóm người truy cầu chân lý ở quanh tôi.
Lúc ấy bạn sẽ thấy rằng chưa hề có một tượng đá như thế. Hình tướng của bạn có thể tiếp tục có một số nhu cầu, nhưng Bản thể hiện tiền không hề có nhu cầu nào cả. Đừng phán xét hay phân tích.
Những người không tìm thấy của cái chân chính của mình, nghĩa là niềm vui rực rỡ của Bản thế hiện tiền cùng với sự thanh thản sâu thẳm không gì lay chuyển nổi đều là kẻ ăn mày, cho dù họ rất giàu sang về vật chất. Như vậy, thế giới và không gian đồng thời xuất hiện. Thiên Mẫu hay Bà Mẹ Thiêng liêng có hai khía cạnh: Bà ban tặng sự sống, và chính bà lại tước đoạt sự sống.
Bước duy nhất đó chính là vâng phục. Thực ra bạn chỉ có thể tương quan sâu sắc khi nào bạn tỏ ngộ Bản thể hiện tiền. chúng xảy ra bởi vì bạn hiện trú khôn gđúng mức để giải trừ quá khứ, không có đủ ánh sáng để xua tan bóng tối.
Khi cái quầng này đã sẵn sàng nổi dậy khỏi giai đoạn ngủ vùi, thì ngay một ý nghĩ hay một nhận xét vô tình của người thân cận bạn cũng có thể kích hoạt nó. Cuối cùng thì nam giới có lẽ sẽ bắt kịp họ, nhưng sự chênh lệch này sẽ kéo dài khá lâu. Tôi vẫn không biết rõ buông bỏ bằng cách nào.
Sự náo động tâm trí quay lại; tĩnh lặng mất đi. Bạn không thể tỏ ngộ mà lại bất hạnh, không thể tỏ ngộ mà lại tiêu cực. Nhưng tìm kiếm thứ gì đó không qua chúng mà chúng lại không thể đem lại – tức là tìm kiếm một thực thể, một cảm thức về sự vĩnh cửu và mãn túc chẳng hạn – là việc làm vô vọng và đau khổ.
Nhưng cho đến khi bạn giải quyết được phương thức vận hành sai lệch căn bản của tâm trí vốn hay gây ra các vấn đề cho bạn – do sự bám víu vào quá khứ cùng tương lai và chối bỏ cái Bây giờ của nó – thì mọi vấn đề thực ra vẫn chỉ là một thôi. Nếu không làm điều này, chẳng phải chúng ta vẫn còn sống trong các hang động sao. Tôi tin rằng tập sách này sẽ đến được tay những con người đã dọn mình sẵn sàng, và như vậy sẽ tác động như chất xúc tác nhằm giúp họ chuyển hóa được nội tâm tận gốc rễ như thế.
Bằng cách tập trung vào cái thoáng chốc này và cố không dùng tâm trí đặt tên cho nó, bệnh tật rút lại chỉ là một hay vài nhân tố như đau đớn, suy nhược, hay bất lực về mặt thể xác. Chẳng hạn, khi bạn biết có sự bất hòa và ôm giữ cái “tri kiến” ấy, nhờ đó một yếu tố mới sẽ xuất hiện, và sự bất hòa ấy không thể không thay đổi. Hoàn cảnh sống của bạn có thể đầy dẫy các vấn đề - hầu hết các hoàn cảnh sống đều như thế cả - nhưng hãy tìm hiểu xem bạn đang gặp phải vấn đề gì vào khoảnh khắc này.
Tiếp tục sống với gánh nặng khốn khổ này để làm gì? Tại sao tôi cứ phải lao vào cuộc đấu tranh không phút ngơi nghỉ này cơ chứ? Tôi cảm thấy tận đáy lòng mình sự chờ mong bị hủy diệt, để không còn phải tồn tại nữa, giờ đây còn mạnh mẽ hơn cả bản năng muốn tiếp tục sống. Nhưng nó đơn giản có nghĩa là trạng thái hồn nhiên hợp nhất về mặt cảm giác với Bản thể hiện tiền. Thế nhưng còn sót lại điều gì khi không còn khổ đau? Đức Phật giữ im lặng về điều đó, và sự im lặng của ngài hàm ý rằng bạn sẽ phải tìm hiểu cho chính mình.