Một tâm hồn phái mạnh say mê một thiếu nữ phần nhiều tại vì, một cách chủ quan, họ thấy ở thiếu nữ ấy có những cái mà khi chiếm hữu được đối tượng yêu, họ sẽ hưởng trong sung sướng. Cũng nên để ý bạn trai nếu có chết sống thân mật đến đâu mà có bóng giai nhân xen vào thì nghi kỵ, hiềm thù đến đó. Trong lãnh vực tình cảm, bạn trai phóng túng, chơi bời, giao du bất lương nhiều quá mất đi nhiều đức tốt đẹp.
Cách chung thì trong gia đình, cha để mẹ giữ tiền. Nhục tình là phương thế Tạo hóa muốn con người dùng để truyền sinh nhân loại. Nó là một trong những bảo vật mà tạo hóa tặng cho người đời.
Họ cho cha mẹ không hiểu họ rõ ràng. Mấy năm lăn lóc trong nghề giáo dục thiếu và thanh niên nam nữ, tôi biết được bao nhiêu bạn trai không theo tôn giáo nào hết mà lương tâm tự nhiên trong trắng. Người yêu của họ phải làm một nạn nhân đóng vai trò của kẻ nghe bất đắc dĩ cho họ.
Ơû chân trời họ gởi hồn theo dòng lá thắm cho người tình góc biển. Thế là tuổi xanh, mầm tương lai của nhân loại, của quốc gia đang đi xuống mà không mấy ai có phương thế kiến hiệu để chận lại. Còn đàn ông trong sự tác thành đứa con, bạn đã biết, chỉ đóng vai trò ngoại lai.
Đầu óc bạn trai quả đúng là đầu óc nói nghịch. Người có lương tâm tế nhị không thể tưởng tượng được đời sống ô uế về xác thịt của những nam thanh mà người ta hay gọi là bọn cô hồn. Nếu trong thời thanh xuân bạn gái bị xảy ra một hiện tượng làm họ ngạc nhiên, thì trong tuổi dậy thì cũng có một hiện tượng xuất lộ cho người bạn trai, khiến kẻ nầy lấy làm lạ không ít.
Tâm hồn trở nên hung ác trước những cảnh thương tâm của đồng loại. Một cái nhăn trán, nhướng mày, chớp mắt, trợn mắt, liếm môi, cười mỉm, gật đầu của bạn gái nói lên sự theo dõi theo kiểu nào đó của nguồn tình cảm của họ. Kết quả là gây mầm phản loạn chớ có uốn nắn tâm hồn gì đâu.
Ơû thời nầy mấy tiếng tự do, dân chủ cũ như trái đất mà tôi thấy có nhiều cơ quan giáo dục, người ta còn dùng lối giáo dục độc tài mà tôi gọi là lối giáo dục Tập vật như người ta luyện khỉ múa lân. Họ nói nghịch mà đáng thương hại hơn đáng trách. Họ không có thói quen hay nói đúng hơn chưa chịu có thói quen đi sâu vào sự tìm hiểu cái hư cái thực.
Họ tìm những chiếc băng ở những nơi bóng mát, một gocù vườn thanh vắng nào đó để ngồi không. Có nhiều bạn trai đã qua một thời kỳ tiết nghĩa tâm giao với bạn gái lớn tuổi hơn mình: trường hợp nầy rất thường xảy ra. Có khi mụn nhiều quá nặn không xiết, họ giận quá dùng lưỡi lam, cạo đến rươm máu.
Giáo dục nhất là tính giáo dục một khoa học tối tế nhị, là công việc truyền cảm, xây dựng từng tâm hồn. Có nhiều bà vợ thiên hạ cho là tầm thường hay xấu xí mà ông chồng cho là đẹp trần ai có một. Không phải họ bảo người lớn sai lầm đâu.
Khi được khen thì đỏ mặt tía tai cười ngỏn ngoẻn. Vài tiếng đồng hồ sau, tâm hồn họ lắng xuống, họ bỏ các ý định cũ rồi muốn đi rong chơi. Họ tự nhiên có hồn quảng đại.