Điều này tưởng chừng khó tin nhưng những minh chứng đưa ra lại đầy sức thuyết phục. Khi ai đó nói với chúng ta một sự việc mà chúng ta cho rằng đáng tin cậy và có ích, chúng ta sẽ tiến hành kiểm tra tính xác thực của nó. Một người sử dụng chiếc mũ xanh tư duy có thể đưa ra những ý tưởng “điên rồ” vì chiếc mũ xanh cho phép họ làm điều đó.
Tôi đề xuất tất cả chúng ta hãy sử dụng mũ xanh và dành vài phút để mỗi cá nhân tóm tắt lại và nói xem chúng ta đã đạt được những gì. Đột nhiên, điều mà trước đây chúng ta cho là thật lại không còn đúng nữa. Tuy nhiên, bạn sẽ mất đi sự nhạy cảm đó nếu cùng lúc bạn xem xét sự việc theo nhiều hướng.
Hai là: một vài nghiên cứu thị trường gần đây đã chỉ ra rằng mọi người lựa chọn thịt gà tây bởi họ quan tâm tới hàm lượng cholesterol trong thịt. Trong một cuốn sách của tôi viết về sự thành công với tựa đề: Những sách lược: «Nghệ thuật vào khoa học để thành công», tôi chỉ ra rằng một trong những tính cách của những người thành đạt là học có ham muốn mạnh mẽ để biến mọi việc thành hiện thực. Giữa 1 khía cạnh này còn tồn tại một khía cạnh thứ 3.
Và bởi vì có những phương pháp thông thường để có được sự tiến triển xuất phát từ một ý tưởng, cũng có những cách thông thường để bắt đầu sự khích động. Trong một hệ thống đóng, điều này là có thể. Có lẽ là không có ai.
Chính vè lẽ đó việc phát triển sự nhạy cảm với giá trị là một việc làm hết sức quan trọng. Sử dụng chiếc mũ vàng, người tư duy chú trọng tới việc chỉ ra những lợi ích của vấn đề. Có một số người chọn cách bất đồng quan điểm với người khác nhằm thể hiện bản thân mà không hề xem xét đúng sai.
Một người có thể có lối tư duy chiếc mũ vàng tài tình và anh ta chẳng bao giờ có một ý tưởng mới. Các máy tính hoạt động theo các chương trình được lập trình sẵn, những chương trình này sẽ hướng dẫn chúng ta xem từng bước chúng ta phải làm gì. Theo cách này thì tư duy dùng để biện hộ chứ không phải để khám phá.
Kiểu tư duy này trái ngược với kiểu tư duy tranh luận, đối đầu, và xung đột khi mà mỗi người đều đưa ra những cái nhìn trái ngược nhau. Hai ngàn năm trước, Trung Quốc là một quốc gia có nền công nghệ phát triển hơn cả công nghệ của phương Tây. Khả năng trực giác phần lớn là nhờ những kinh nghiệm tích lũy được.
Đó cũng là người có thể nêu ra vấn đề và được mọi người hưởng ứng tìm các giải pháp cho vấn đề đó. Có thể ai đó khi đọc đến đây sẽ cho rằng hãy để cho những chuyên gia trong lĩnh vực cung cấp nước đưa ra những đóng góp giải quyết những vấn đề kiểu như vậy, chứ không phải là trách nhiệm của những người không chuyên. Hoặc trong 1 hoàn cảnh cụ thể, khi chúng ta đang vộ đi đâu đó, thì đây là 1 lời phàn nàn của chiếc mũ đen.
Trong cuốn sách này, tôi đã miêu tả bản chất và kết quả của mỗi cách tư duy. Ví như sự phán xét ở toà án, ban bồi thẩm đôi lúc không thống nhất được quan điểm với nhau, dù với bất kỳ chứng cứ gì. Theo quan niệm truyền thống của phương Tây về quá trình lập luận thì: nếu quá trình tư duy không đúng, thì kết luận được đưa ra sau đó cũng sẽ là một kết luận không đúng.
Lối tư duy mũ xanh da trời được dùng để tổ chức các khía cạnh khác của tư duy giống như việc sẽ ưu tiên sự xét đoán hoặc liệt kê những mặt hạn chế. Đó chính là lý do tại sao hiện nay ở một số quốc gia, phương thức tư duy "Sáu chiếc mũ" được đem giảng dạy cho các thẩm phán nhằm loại bỏ ảnh hưởng cá nhân tới việc đưa ra phán xét. Mục đích của chiếc mũ đỏ chính là tạo cơ hội duy nhất để mọi người bộc lộ cảm xúc- vốn như nó tồn tại- mà không bị ép buộc phải giải t.