Tối cô cứ lên giường, rồi nếu không chợp mắt đi được thì cứ mặc, đừng thèm nghỉ tới nó. Có một lần, phi cơ anh bị hạ. Và cũng không bao giờ chúng mở miệng cám ơn nữa.
Mà cái rủi ấy chỉ là một phần mười ngàn. Lời đó khôn, phải chăng bạn? Bạn và tôi cứ cằn nhằn về lòng bạc bẽo của loài người, nhưng lỗi về ai? Lỗi ở bản tính con người hay lỗi ở ta ngu muội, không hiểu biết bản tính đó? Thôi, đừng mong gì người ta báo ơn mình hết. Ta khỏi phải chỉ cho ông nữa.
Ví dụ như định để một giờ đào hầm ra, nửa giờ san phẳng đống tuyết, mộtt giờ chêm đống thùng xăng cho được vững, một giờ đục những ngăn chứa sách trong bức tường hầm đựng thức ăn và hai giờ để thay một cây ngang gẫy trong chiếc xe". Họ có vẻ luôn luôn cáu kỉnh, tóc họ bạc hoặc rụng, nước da họ sinh ra đủ thứ mụn, nhọt, ghẻ, lác. Tại sao? Tại kinh nghiệm chỉ cho ông rằng chỉ theo cách đó mới nhớ rõ được những điều lệ trong giao kèo thôi.
Không bao giờ tôi chịu cảnh ấy". Nếu chiến tranh không kết liễu ngay lúc đó thì chắc là tôi nguy rồi. Anh ta khuyên tôi rằng: "Tôi biết đối với chị trong ngày này thì việc phải nằm tĩnh dưỡng một năm ròng là một sự rùng rợn.
Đó, tôi chỉ làm được có vậy thôi". Thành thử một cây cổ thụ khổng lồ chống nổi với thời gian, với sấm sét, với dông tố, mà rút cục bị hạ, vì những con sâu tí hon, nhỏ xíu tới nỗi có thể bẹp nát giữa hai đầu ngón tay người! Vài tuần sau, tôi chống nạng đi được.
Bây giờ tôi điều khiển một xưởng làm bìa dầy trên 450 thợ. Haney tự cứu mạng mình thì bạn cũng có thể nhờ nó mà giải quyết được ít nhiều lo lắng của bạn, phải chăng? Cũng có thể nó giải quyết cho bạn một vài vấn đề khác mà từ trước bạn cho rằng không có cách nào giải quyết được, biết đâu chừng? Nhưng nếu chúng ta không làm từng việc một, chậm chạp, đều đều như những hột cát chui qua cái cổ đồng hồ kia thì chắc chắn là cơ thể và tinh thần ta hư hại mất".
Ông kiếm ăn được, nhờ có mỗi một đức tính là quyết làm cho công việc hoá ra có hứng thú. Tiếng Anh của tôi hồi đó còn non lắm - thực sự thì chỉ kể như mới học được sáu tháng - nên nhiều chỗ tôi phải dựa vào bản dịch tiến Pháp. Ông nói: "Những bệnh này thường khi do người đau không biết làm cho đời sống của mình thích nghi với những vấn đề thực tế".
Thành thử một cây cổ thụ khổng lồ chống nổi với thời gian, với sấm sét, với dông tố, mà rút cục bị hạ, vì những con sâu tí hon, nhỏ xíu tới nỗi có thể bẹp nát giữa hai đầu ngón tay người! Đoán chắc là tôi sắp điên. Quyết định vậy rồi tôi lên giường ngủ say như một khúc gỗ.
Những vật này đều giúp tôi sống một đời sống phong phú, đầy đủ sung sướng. Sáng hôm sau, ông phàn nàn đã thức trắng đêm. Nói một cách khác, theo luật trung bình do kinh nghiệm mà biết thì phần rủi bị tai nạn chỉ là một phần 5.
Tôi biết rằng bệnh của họ chỉ do không chịu hợp tác với đời, nên tôi muốn họ nhận thấy điều ấy là cần. Thần kinh họ đương bị kích thích dữ". Mới rồi, tôi nói chuyện suốt buổi tối với ông Paul W.